مکان یابی پارکهای جنگلی

بررسی توان طبیعت گردی پارک جنگلی سکوتپه با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP)

چکیده مقاله:

اکوتوریسم، گرایشی نوین در صنعت جهانگردی و وابسته به مفهوم توسعه ی پایدار است لذا اهمیت دادن به نقش آن در حفاظت از محیط زیست به منظور دستیابی به توسعه ی پایدار امری ضروریست، همچنین اکوتوریسم به عنوان پایدارترین شکل گردشگری با رشد فزاینده ی خود، نقش موثری را در توسعه ی جوامع ایفا می کند و توسعه تفرجگاه ها باید به گونه ای باشد تا با بهره مندی از طبیعت کمترین زیان به محیط وارد شود و در آن بهترین بهره وری برای انسان بدست آید. لذا بایستی مناطق مناسب گردشگری با ارزیابی توان سرزمین برای کاربری مورد نظر، انتخاب شوند. در این تحقیق با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و با بکارگیری فن آوریGIS به تعیین پتانسیل طبیعت گردی در پارک جنگلی سکوتپه در شهرستان ساری پرداخته شده است. برای ارزیابی توان تفرجی این منطقه پس از شناسایی معیارهای موثر در کاربری اکوتوریسم شامل معیار های ژئومورفولوژیکی (شیب، جهت، خاک و…)، اقلیمی (باران، دما، رطوبت نسبی، روز های آفتابی)، زیست محیطی (تنوع و تراکم پوشش گیاهی، جاذبه های اطراف و…) و اجتماعی- اقتصادی (فاصله از روستا، فاصله از شهر، جاده)، نقشه های مربوطه به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه شد. سپس با کمک روش AHP، وزن دهی و ناسازگاری معیار ها و زیرمعیار ها بررسی شد و در نهایت با استفاده از تکنیک وزن دارکردن خطی (WLC) در محیط Arc GIS، نقشه ی نهایی ارزیابی توان طبیعت گردی، تهیه و در پنج طبقه کلاسه بندی شدند. نتایج حاکی از آن بود که 73/75 درصد منطقه برای کاربری اکوتوریسم مناسب است.

صدیقه اسماعیلی – کارشناس ارشد جنگلداری

محمدحسین ایران نژاد پاریزی – استادیار دانشگاه یزد

جعفر اولادی قادی کلایی – استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری